Diş Kemik Erimesi (Alveoler Kemik Kaybı) Nedir?
Diş kemik erimesi, dişleri çevreleyen ve destekleyen alveoler kemiğin yoğunluğunun ve hacminin azalmasıdır. Bu durum, dişlerin sallanmasına, yer değiştirmesine ve hatta diş kaybına yol açabilen ciddi bir sağlık sorunudur. Kemik erimesinin altında yatan birçok faktör bulunmaktadır.
Diş Kemik Erimesinin Başlıca Sebepleri
- Periodontal Hastalıklar (Diş Eti Hastalıkları): Bu, diş kemik erimesinin en yaygın nedenidir. Diş eti iltihabı (gingivitis) ile başlar ve tedavi edilmezse periodontitise ilerler. Periodontitis, diş eti ve kemiği tahrip eden kronik bir enfeksiyondur. Bakteriyel plak, diş eti çizgisinin altına ilerleyerek kemik yıkımını tetikler.
- Diş Kaybı ve Uzun Süreli Eksiklik: Bir diş çekildiğinde veya kaybedildiğinde, o bölgedeki kemik artık fonksiyonel uyaran (çiğneme kuvveti) almadığı için zamanla erimeye başlar. Bu sürece "kemik rezorpsiyonu" denir. Eksik dişler protez veya implant ile uzun süre restore edilmezse kemik kaybı belirgin hale gelir.
- Travma ve Yaralanmalar: Dişlere veya çene kemiğine gelen fiziksel darbeler (trafik kazası, düşme, spor yaralanmaları vb.) kemiğin kırılmasına veya beslenmesinin bozulmasına bağlı olarak kemik kaybına neden olabilir.
- Ortodontik Problemler (Kötü Kapanış): Dişlerin düzgün kapanmaması (maloklüzyon), çiğneme kuvvetlerinin dengesiz dağılmasına yol açar. Bu da belirli bölgelerdeki kemiğe aşırı yük binmesine ve zamanla erimesine sebep olabilir.
- Diş Sıkma ve Gıcırdatma (Bruksizm): Özellikle geceleri istemsizce diş sıkma veya gıcırdatma, dişlere ve destek kemik dokusuna normalin çok üzerinde bir basınç uygular. Bu kronik travma, kemik erimesini hızlandırabilir.
- Sistemik Hastalıklar ve Tıbbi Durumlar:
- Osteoporoz: Genel vücut kemik yoğunluğunun azalması, çene kemiğini de etkileyerek diş kemik erimesi riskini artırır.
- Diyabet: Kontrolsüz diyabet, enfeksiyonlara yatkınlığı artırır ve periodontal hastalığın şiddetini ve kemik kaybını artırabilir.
- Otoimmün Hastalıklar: Romatoid artrit gibi hastalıklar vücuttaki iltihabi süreçleri artırarak kemik kaybına katkıda bulunabilir.
- Hormonal Değişiklikler: Menopoz döneminde östrojen seviyesinin düşmesi, kadınlarda kemik erimesi riskini artırır.
- Genetik Yatkınlık: Bazı bireyler, ailesel geçişe bağlı olarak periodontal hastalıklara ve kemik erimesine daha yatkın olabilir.
- Kötü Ağız Hijyeni ve Alışkanlıklar:
- Düzensiz ve yetersiz diş fırçalama, diş ipi kullanmama.
- Sigara kullanımı, diş eti kan dolaşımını bozarak iyileşmeyi geciktirir ve kemik kaybı riskini önemli ölçüde artırır.
- Bazı İlaçlar: Kortikosteroidler, bazı epilepsi ilaçları ve kemoterapi ilaçları gibi bazı ilaçlar kemik metabolizmasını olumsuz etkileyebilir veya diş eti büyümesine neden olarak temizliği zorlaştırabilir.
- Yetersiz Beslenme: Kalsiyum, D vitamini, C vitamini ve K vitamini gibi kemik ve diş eti sağlığı için kritik öneme sahip besinlerin yetersiz alımı, kemik yoğunluğunun azalmasına ve periodontal hastalıklara zemin hazırlayabilir.
Önemli Uyarı
Diş kemik erimesi genellikle sinsi ilerler ve erken evrelerde belirgin bir ağrıya neden olmayabilir. Bu nedenle düzenli diş hekimi kontrolleri, erken teşhis ve tedavi için hayati öneme sahiptir. Yukarıdaki risk faktörlerinden bir veya birkaçına sahipseniz, ağız sağlığınıza özellikle dikkat etmeniz ve profesyonel destek almanız önerilir. |