Diş ağrısı, dişlerde çürüme, diş minesinde aşınma veya diş eti iltihapları gibi çeşitli etkenler nedeniyle oluşan bir tür ağrıdır. Diş ağrısı genellikle ilk aşamada hafif derecede olduğundan fazla önemsenmez. Ancak ağrı kendiliğinden geçmediği ve giderek dayanılmaz bir hale geldiği için diş doktoruna gitmek zorunda kalınabilir. Diş ağrıları uygun tedavi uygulanmadığında geçmesi beklenmemelidir.

Yemek Sırasında veya Sonrasında: Yemek yerken ya da yemek sonrasında ilk yarım saat içinde dişte veya çürük nedeniyle oluşan boşlukta yemek artıkları yüzünden meydana gelen ağrılardır. Ağrıların oluşma nedeni besin artıklarının asit üretmesi yüzünden diş sinirinin etkilenmesidir. Bu tür ağrılarda yemek artıklarını temizlemek, diş ağrısının bir süre dinmesine etkili olabilir. Ancak diş tedavisinin ihmal edilmemesi gerekir.

Dinmeyen Ağrı: Bu tür ağrılar genellikle gece etkili olmaya başlar ve ağrının süresi uzun olur. Dişteki çürüğün ilerlemesi, sinirin ölmesi ve dişin enfekte olmasıyla dişin etrafında ya da yüz bölgesinde şişlik meydana gelir. Bu tarz ağrıların dindirilmesi daha zordur. Mutlaka diş doktoru tarafından önerilen ilaçlar kullanılarak enfeksiyon kontrol altına alınmalıdır.

Yaralanma Nedeniyle Oluşan Ağrılar: Yüz bölgesinde, çene kemiği veya dişlerin fiziksel darbe ve travma nedeniyle oluşan ağrılardır. Darbe nedeniyle dişlerde kırılma, çatlama meydana gelebileceği gibi, dişin kaybedilmesi de söz konusu olabilir. Bu durumda mutlaka diş doktoruna gidilmelidir. Kırılan diş parçaları doktora götürülmelidir. Dişin tamamen yuvasından çıkması halinde, uygun koşullarda taşınarak doktora ulaştırılmalıdır. Dişin doktora ulaştırılması sırasında, dişin yerine yerleştirilmesi için mutlaka kron bölümünden tutularak doktora götürülmesi önemlidir. Taşıma sırasında diş dokuları zarar görmemelidir. Önce dişin kron tarafından tutularak, ovalama yapmadan yabancı maddelerden temizlenmesi gerekir. Daha sonra süt içinde ya da fizyolojik serum içinde tutularak veya kırık dişi kişinin kendi yanağı içine alarak doktora ulaştırması gerekir.

Diş ağrılarında en fazla etkili olan diş çürükleridir. Toplumun yaklaşık %97'sini etkileyen diş çürükleri, ağız ve diş sağlığında hijyene yeteri kadar özen gösterilmemesi nedeniyle oluşur. Ağızda şeker ve karbonhidrat içeren besin artıkları yüzünden yerleşen bakterilerin asitli bir ortam oluşturmasıyla dişlerde koruyucu tabaka zayıflamakta ve dişlerin savunma sistemi zayıflamaktadır. Bu nedenle diş çürükleri meydana gelir. Önceleri hafif olan ağrılar, daha sonra zonklama tarzında olur ve şiddetlendiğinde dayanılmaz hale gelir. Bu aşamada apseye neden olabilir. Bu durumda dışarıdan fark edilecek kadar şişlik meydana gelebilir. Diş ağrısı artarken, dişlerde sıcak ve soğuk hassasiyeti ve dişte zayıflama olduğunda kırılmalar oluşabilir.

Diş ağrısı bulunan kişilerin vakit kaybetmeden diş doktoruna gitmesi gerekir. Ağrının vücuttaki diğer ağrılardan daha şiddetli olabileceği söylenebilir. Ancak diş ağrısı tedavi edilebildiğinden, bunu çekmeniz tavsiye edilmez. Öncelikle ağrıya neden olan dişin belirlenmesi gerekir. Bazı ağrılarda dişte bulunan sinirler beyne yanlış sinyal verdiğinden, sorunun hangi dişte olduğu karıştırılabilir. Diş doktoru yapacağı muayene ile bunu rahatça belirleyebilir. Ağızdaki şişliğe ve kızarıklığa göre dişteki hasar da tespit edilir.

Dişteki ağrı genellikle aniden başlayan ve zamanla şiddetlenen bir özelliktedir. Ağrının özelliği baş bölgesine, çeneye ve kulaklara kadar vuran zonklayıcı etkidedir. Bunu çeken kişide sıcak ve soğuk hassasiyeti gelişir, besinlerin tüketiminde zorluk çekilir. Dişte baskı olursa ağrı şiddetlenir. Bu çenede bile hissedilecek düzeyde olur. Geceleri daha fazla ağrı çekilir. Dişte ve diş etinde kanama olabilir. Bu etki apse oluşumunda daha belirgindir. Hastaların yemek yeme, su içme gibi eylemlerinde ağrı daha fazla hissedilir.

Diş ağrısı olanların yapacağı en doğru davranış diş doktoruna gitmektir. Bu ağrının kendiliğinden geçme özelliği yoktur. Ağrı giderek artan şiddette rahatsızlık vermeye devam eder. Tedavinin en kısa sürede başlaması gerekir. Ancak evde doktora gitmeden önce bazı önlemler alınabilir. Bu şekilde dişteki ağrı biraz hafifletilebilir. Ancak halk arasında bilinen dişin üzerine aspirin gibi ağrı kesici ilaçların konulmasını tavsiye etmiyoruz. Bunlar hem faydalı olmaz hem de zarar verici olabilir. Diş altında olan yumuşak dokuda hasar meydana getirebilir. Bu ağrının şiddetini artırabilir. Öncelikle dişlerin arasında kalan yiyecek artıkları temizlenmelidir. Bunu diş fırçalama, diş ipi kullanımı gibi eylemlerle temizleyebilirsiniz. Diş ağrısına eşlik eden şişlik olması halinde, soğuk uygulama yapılabilir. Bunu yaparken buzu temiz bir bez arasında koyarak dişin üzerine uygulamalısınız. Direkt olarak buzu dişe uygulamamalısınız. Ağrıya etkili olabilecek karanfil uygulaması da yapılabilecekler arasındadır. Ağızda enfeksiyonu engellemek için, diş ağrısının bir an önce tedavi edilmesi gerekir. Önce sebebi belirlenmeli, daha sonra bunlar ortadan kaldırılarak dişin tedavisi sağlanmalıdır. Enfeksiyon oluşumu varsa, antibiyotik tedavisine başlanmalıdır. Bu arada çürük, dolgu gibi etkenler tedavi edilmelidir.