Diş İltihabı Patlaması Nedir?
Diş iltihabı (apse) genellikle diş kökünde veya diş eti çevresinde bakteriyel enfeksiyon sonucu oluşan irin dolu bir şişliktir. "Patlama" ifadesi, bu irin dolu kesenin kendiliğinden veya bir müdahale sonucu yırtılarak içeriğinin boşalmasını tanımlar. Bu durum, vücutta bir dizi tepkiye ve değişikliğe yol açar.
Patlama Anında ve Hemen Sonrasında Vücutta Görülen Değişiklikler
- Ağrıda Azalma: Apse patladığında, şişlik içindeki basınç aniden düşer. Bu basıncın azalması, genellikle dayanılmaz olan zonklayıcı ağrının büyük ölçüde hafiflemesine neden olur. Bu geçici bir rahatlama hissi yaratabilir.
- Kötü Tat ve Koku: Apsten boşalan irin (pus), ölü bakteri hücreleri, ölü vücut hücreleri ve beyaz kan hücrelerinden oluşur. Bu karışım, ağızda ani, yoğun ve genellikle metalik veya çok kötü bir tada ve kokuya neden olur.
- Kanama ve Akıntı: Patlama bölgesinden hafif bir kanama ve irin akıntısı görülebilir. Akıntı bir süre devam edebilir.
Patlamayı Takip Eden Saatler ve Günlerde Vücutta Olanlar
- Enfeksiyonun Yayılma Riski: Apse patlaması, enfeksiyonun kontrolsüz bir şekilde dağılması anlamına gelir. İrin, içerdiği milyonlarca bakteri ile çevre dokulara (dil, yanak, çene kemiği), boğaza veya daha derin boyun bölgesine yayılabilir. Bu, enfeksiyonun daha ciddi bir hale gelmesi demektir.
- Vücudun Tepkisi (Sistemik Belirtiler): Vücut, bu yayılan enfeksiyonla savaşmak için sistemik bir tepki başlatabilir. Bu durumda şunlar görülebilir:
- Ateş ve titreme
- Halsizlik ve yorgunluk
- Baş ağrısı
- Boyundaki lenf bezlerinde şişme ve hassasiyet
- Şişlikte Değişim: Yüzdeki veya çenedeki belirgin şişlik (ödem), irin boşaldığı için bir miktar inebilir. Ancak, enfeksiyon devam ettiği ve yayıldığı için şişlik tekrar artabilir veya farklı bir bölgeye kayabilir.
Uzun Vadeli Riskler ve Komplikasyonlar
Eğer patlayan apse tedavi edilmezse, enfeksiyon vücudun diğer bölgelerine yayılarak hayati tehlike oluşturabilecek durumlara yol açabilir: - Selülit: Yüz ve boyun bölgesindeki yumuşak dokuların yaygın ve ciddi enfeksiyonu.
- Ludwig Anjini: Dil altı ve çene altı bölgesini etkileyen, hızla yayılan ve nefes almayı engelleyebilen çok ciddi bir enfeksiyon.
- Osteomyelit: Çene kemiğinin enfeksiyonu.
- Septisemi (Kan Zehirlenmesi): Enfeksiyonun kana karışması ve tüm vücuda yayılması. Bu, organ yetmezliğine ve ölüme kadar gidebilen, acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur.
- Mediastinit: Enfeksiyonun göğüs boşluğuna inmesi.
Ne Yapılmalı?
Diş apsesinin patlaması bir çözüm değil, yeni bir problemin başlangıcıdır. Kesinlikle kendi kendine iyileşeceği düşünülmemelidir. Yapılması gerekenler: - Derhal Bir Diş Hekimine Başvurun: Patlama olsa bile, altta yatan enfeksiyon kaynağı (genellikle çürük veya ölü diş) tedavi edilmelidir. Hekim, apseyi tamamen boşaltacak, bölgeyi temizleyecek ve kök kanal tedavisi veya diş çekimi gibi kesin tedaviyi uygulayacaktır.
- Ağzınızı Temizleyin: Ilık tuzlu su ile (bir bardak suya yarım çay kaşığı tuz) hafifçe çalkalayarak ağzınızı temizleyebilirsiniz. Bu, kalan irin ve bakterilerin bir kısmını uzaklaştırıp rahatlama sağlar. Ancak asla aşırı şiddetle çalkalamayın veya bölgeyi fırçalamayın.
- Asla Apseyi Kendiniz Sıkmaya veya Patlatmaya Çalışmayın: Bu, enfeksiyonun daha derin dokulara itilmesine ve çok daha hızlı yayılmasına neden olabilir.
- Hekimin Reçete Ettiği İlaçları Kullanın: Enfeksiyonu tamamen temizlemek için hekimin verdiği antibiyotikleri tarif edildiği şekilde ve sürede kullanmak çok önemlidir. Ağrı kesiciler de reçete edilebilir.
Özetle, diş iltihabının patlaması geçici bir rahatlama sağlasa da, aslında daha ciddi bir sürecin başlangıcı olabilir. En kısa sürede profesyonel diş tedavisi almak, enfeksiyonun kontrol altına alınması ve olası hayati risklerin önlenmesi için şarttır. |
.webp "Diş Fırçalama Teknikleri")
.webp "Diş Çürüğü Nasıl Geçer?")
.webp "Diş Anatomisi ve Özellikleri")
.webp "Diş Ağrısı Belirtileri ve Tedavisi")
